• latw-47-1
    Ritüel yemeğe ait tabak, kadeh (skyphos), sürahi (oinokhoe), tencere (chytra), demir bıçak içeren “Sofra düzeni” (No’lar 42-46). (Crawford H. Greenewalt, jr. şahsi fotoğrafı)

Ritüel yemeğe ait yavru köpek kemikleri

Dönem
MÖ 575-525 civarı, Lidya
Müze
Manisa, Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
Müze Envanter No.
Malzeme
Kemik
Eserin Türü
Diğer
Yerleşim
Sardis
Alan (Sektör)
PN
Tanım
“iskelet … tüme yakın. Bel, kuyruk sokumu ve bazı kuyruk omuru (son üç tanesi korunmuş) kemikleri (1974 yılında Fitzgerald ve Trum tarafından yapılan inceleme); bazı bilek, eltarağı, ayak bileği, ayak tarağı parçaları; kafatası parçaları (sagittal çıkıntı yoktur); bakulum eksik. Geçici (süt) dişleri çıkmış (Fitzgerald, Lawrence). Leğen kemiği kaynaşmamış (Fitzgerald). Renk: Fildişi, Munsell 10 YR 8/2, 8/3; aşınmış yerlerde beyazlaşmış” (Greenewalt 1978, 75). “cd 26'da, süt dişleri tamamen çıkmış; diş mineleri beyaz ve diş kökleri tam olarak oluşmuş. Yüzeyde fiili bir aşınma görülmez, ama diş uçlarının durumu hafif aşınmış olduklarını düşündürür. Yeni çıkmakta olan dişler P1 ve M1 de görülebilir, ama hala çok küçüktürler ve çıkmalarına daha zaman vardır; diş yuvaları küçük yarıklara göre dar, P1 gömüsü hariç, … bu gömüde diş yuvaları genişlemeye başlamıştır. Yaşının bir ile üç aylık arasında olduğu tahmin edilir; dişlerde aşınma olmayışı ve nispeten küçük boyutları ve uzuv kemiklerin oldukça genç durumda olması erken yaşlarda olduklarını düşündürür” (Greenewalt 1978, 23'te Payne). Kafanın arka sağ kısmındaki kemik ucunda kesik izleri ve sağ pazı kemiğinde muhtemel kesik izleri gözlenmiştir (Greenewalt 1978, 24'te Payne)
Yorum
1970'li yıllarda incelenen yirmialtı ritüel yemeğe ait köpek türünden beş iskelet, No. 47 muhtemelen en yaşlılarına aittir. Diğer iki iskelet veya belki dördü de 3-5 haftalıktan büyük değildir. Payne'e göre (çakal ve kurtların süt dişlerinin boyutlarıyla karşılaştırılarak) hayvanlar orta veya biraz daha büyük boylarda köpek türüydü, erişkinleri 15-20 kilo ağırığında olmalıydı” (Greenewalt 1978, 23’te Payne); ve No. 47 kemiklerinin ait olduğu hayvan yerleştirildiği kap olan No. 42’ye göre, biraz büyük olmalıydı; derisi yüzülür, iç organları çıkarılır ve eti ayrılırsa kabın içine anca sığabilir, kaba zorla sıkıştırılarak konmuş olmalıdır, bununla beraber yavru köpeklerin daha geniş kaplarda pişirilmiş olması ve içinde bulundukları kaplara artıkların konmuş olması da muhtemeldir. (cd 24'e ait boğumlanma gözlem raporlarında da bu şekildedir …” (Greenewalt 1978, 26‘daki Payne'den biraz değiştirilmiş). Pişirme öncesinde khytra formlu kaplar bilinen şekilde kullanılmış olmalı, diğer bir deyişle kapların çoğu pişirme grubuna ait değildir, ancak kemikler ve ilgili kontekst hayvanların pişirilip pişirilmediğine dair bilgi vermemektedir.
Ayrıca bakınız
Greenewalt, “Afiyet Olsun”; Greenewalt, “Lidya Tanrıları”; Cahill, “Sardeis Şehri”.
Kaynakça
Greenewalt 1978, 23, 24, 26, 75, no. cd 26.1a.
Yazar
CHG