• latw-167-5
    Pers kralı/kahramanı figürlü gümüş ve altın phiale, genel görüntüsü. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)
  • latw-167-10
    Pers kralı/kahramanı figürlü gümüş ve altın phiale, genel görünüm. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)
  • latw-167-20
    Pers kralı/kahramanı figürlü gümüş ve altın phiale, Pers kralı/kahramanının detayı. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)

Pers kralı/kahramanı figürlü gümüş ve altın phiale

Dönem
MÖ 6.yüzyıl sonu veya 5.yüzyıl başı, Geç Lidya (Pers)
Müze
Uşak, Arkeoloji Müzesi, 1.29.96
Müze Envanter No.
1.29.96
Sardeis veya Müze Env. No.
Uşak 1.29.96
Malzeme
Gümüş
Eserin Türü
Madeni Eser
Metal Eserin Türü
Madeni Kap
Yerleşim
Ikiztepe Tumulus
Tanım
“Sığ kasenin çıkık ağızı ve altında merkezleme izi olan oldukça sığ bir omphalosu vardır. Kendisi gümüş olan kaseye altın bezemeleri ayrı yapılıp eklenmiştir. On adet göz yaşı biçimli dilimler oyularak işlenmiş ve gövdedeki yivlere yerleştirilmiştir. Yivin dış kenarındaki dudak, dilim sırasının çıkıntılı kenarının üzerine dövülerek katlanmıştır. Aynı yöntem (Özgen ve Öztürk 1996) No. 34, 36 ve 37 için de kullanılmıştır. Dilim motifleri ardından ardışık sırada gelen on plakada Persli bir erkek figür, sola yürür şekilde gösterilmiştir. Figürün her bir ayağı halka üzerinde duran sırt sırta dayanmış kartal başı çiftinin üzerindedir. Figür, sakallıdır ve taç giyer. Önünde iki eliyle uzun bir asa tutar, arkasında yay ve okluk taşır. Buradaki duruş ve atribüler Pers mühürlerinde yaygın olarak görülmektedir. Bu tip figürler Pers kralı veya kahramanı olarak tanımlansa da bu kesinlik kazanmamıştır. Halkaların altında sivrilen çıkıntıdaki motif, sarmaşık yapraklarından çok toynaklı bir ayak parçası olabilir.

Toynaklı ayak parçası Güney Rusya'daki (Maikop) vazolarda da görülür. D. B. Stronach, Pers kralının kıyafetinin dikey pililerinin öne doğru oluşunu MÖ 6. yüzyıl sonlarına ait, erken Akhaimenid sanatının bir özelliği şeklinde yorumlar. Bir kaseye aplike edilmiş plakalarda aslan öldüren Persli bir erkek figürü görülmektedir (Özgen ve Öztürk 1996) No. 34 ve British Museum'da (WA 134740) yarım küre gümüş kase üzerindeki altın plakalarda taç giyen, sadaklı ve yaylı, sağa doğru yürür vaziyetteki Pers erkekleri betimlenmiştir” (Özgen ve Öztürk 1996). Yükseklik 0.036 m, ağız çapı 0.153 m, gövde çapı 0.13 m, ağırlık 245.9 g.

Yorum
Ikiztepe Tümülüsü’nden.
Ayrıca bakınız
Özgen, “Lidya Hazinesi”; Baughan, “Lidya Gömü Gelenekleri”.
Kaynakça
Özgen ve Öztürk 1996, no. 33.
Yazar
İÖ